پدیدارشناسی تجربی زیارت امام‌رضا (ع)

Authors

  • علی یوسفی دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
  • علیرضا کهنسال استادیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
  • غلامرضا صدیق اورعی مربی جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
  • فهیمه مکری‌زاده کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی با علائق جامعه شناسی دین
Abstract:

زیارت دیدار خودخواستة اماکن مقدس است که ابعاد عینی و ذهنی دارد؛ بعد عینی زیارت متضمن نهادمندی و توجیه‌مندی است. در حالی که نهادمندی زیارت حاصل انجام مکرر عمل زیارت در چارچوب آداب و احکام معین مذهبی است، توجیه‌مندی زیارت عمدتاً شامل مجموعۀ احادیث و روایاتی است که در فضیلت و ثواب زیارت نقل شده و از طریق فرآیندهای پرورش و یادگیری اجتماعی زیارت را توجیه‌پذیر می‌کند. بعد ذهنی زیارت متضمن درونی‌سازی معنای زیارت است که به آگاهی زائر از خارق‌العاده ‌بودن زیارت‌شونده و خضوع در برابر او می‌انجامد. تحلیل پدیدارشناختی تجارب زیارتی شش زائر در مشهد که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند نشان داد که اولاً مناسک زیارت، عقیده به تقدس، عقیده به شفاعت، دلدادگی، خضوع، توسل‌جویی، مناجات و آرامش از موضوعات مرکزی معنای زیارت است که برحسب اشتراک معنا به سه مقولۀ کلی‌تر شامل آداب‌مندی زیارت، عقیده به خارق‌العادگی زیارت‌شونده و جذبه قابل تقسیم است. ثانیاً هرسه مقولۀ معنایی مذکور در همۀ تجارب زیارتی مشارکت‌کنندگان وجود دارد و این اشتراک نشان دهنده پدیدار اجتماعی زیارت است. در مقابل، وجه تفریدی زیارت عمدتاً مربوط به میزان رعایت آداب زیارت، ادراک خارق‌العادگی زیارت‌شونده و میزان جذبه و پیوستگی به اوست.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پدیدارشناسی تجربی زیارت امام رضا (ع)

زیارت دیدار خودخواسته اماکن مقدس است که ابعاد عینی و ذهنی دارد؛ بعد عینی زیارت متضمن نهادمندی و توجیه مندی است. در حالی که نهادمندی زیارت حاصل انجام مکرر عمل زیارت در چارچوب آداب و احکام معین مذهبی است، توجیه مندی زیارت عمدتاً شامل مجموعۀ احادیث و روایاتی است که در فضیلت و ثواب زیارت نقل شده و از طریق فرآیندهای پرورش و یادگیری اجتماعی زیارت را توجیه پذیر می کند. بعد ذهنی زیارت متضمن درونی سازی م...

full text

جامعه شناسی پدیداری زیارت؛ پدیدارشناسی تجربی زیارت امام رضا «ع»

موضوع رساله حاضر، جامعه شناسی پدیداری زیارت است که در آن زیارت در قالب واقعیتی دینی و دارای دو بعد عینی و ذهنی در نظر گرفته شده است. در بعد عینی زیارت، مفاهیمی چون نهادمندی و توجیه مندی آن طرح شده و در بعد ذهنی، به درونی سازی و تجربه زائران از زیارت پرداخته شده است. نکته و مفهوم کلیدی که در پدیدارشناسی طرح شده، مفهوم بین الاذهان است که توسط شوتس، در جامعه شناسی پدیداری با تعبیر معنای عینی دنبال...

15 صفحه اول

ارزیابی روایات فضیلت زیارت امام رضا (ع)

ائمّه ی معصومین علیهم السّلام بهترین الگوهایی هستند که انسان ها می توانند از ارتباط با آنان، در مسیر رشد و تکامل خود بهره برداری کنند، این ارتباط در قالب زیارت نا مه ها مطرح شده است. زیارت قبور ائمّه ی معصومین علیهم السّلام می تواند به شناخت بیشتر آن بزرگواران و الگو برداری از خصلت های الهی آنان بینجامد و یا از طریق اشراق معنوی، بر روح جان آدمی تأثیر گذار باشد . در مذهب تشیّع که امامت هم سنگ توحید و...

full text

متن فضایی زیارت امام رضا (ع)

زیارت به‌عنوان یک فرآیند اجتماعی دیرپا که در بطن جوامع انسانی ریشه دارد، با مکان مقدس که مقصد سفرهای زیارتی است در ارتباط قرار دارد. حرم مطهر امام رضا (ع) از جمله مکان‌های مقدسی است که هرساله میلیون‌ها زائر برای زیارت به این مکان سفر می‌کنند. در مقصد این سفرهای زیارتی و با توجه به کنش مستقیم مابین زائران و مجاوران امام رضا (ع) در محدودۀ شهر و در شعاع مشخص متنی فضایی حاصل از زیارت تولید می‌شود. ...

full text

ارزیابی روایات فضیلت زیارت امام رضا (ع)

ائمّه ی معصومین علیهم السّلام بهترین الگوهایی هستند که انسان ها می توانند از ارتباط با آنان، در مسیر رشد و تکامل خود بهره برداری کنند، این ارتباط در قالب زیارت نا مه ها مطرح شده است. زیارت قبور ائمّه ی معصومین علیهم السّلام می تواند به شناخت بیشتر آن بزرگواران و الگو برداری از خصلت های الهی آنان بینجامد و یا از طریق اشراق معنوی، بر روح جان آدمی تأثیر گذار باشد . در مذهب تشیّع که امامت هم سنگ توحید و...

full text

متن فضایی زیارت امام رضا (ع)

زیارت به عنوان یک فرآیند اجتماعی دیرپا که در بطن جوامع انسانی ریشه دارد، با مکان مقدس که مقصد سفرهای زیارتی است در ارتباط قرار دارد. حرم مطهر امام رضا (ع) از جمله مکان های مقدسی است که هرساله میلیون ها زائر برای زیارت به این مکان سفر می کنند. در مقصد این سفرهای زیارتی و با توجه به کنش مستقیم مابین زائران و مجاوران امام رضا (ع) در محدودۀ شهر و در شعاع مشخص متنی فضایی حاصل از زیارت تولید می شود. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 3-4

pages  180- 198

publication date 2013-09-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023